12
จดหมายเหตุ
โทรคมนาคมโลกและประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๔
ที่
หมายของจดหมายเหตุ
การจดบั
นทึ
กเรื
่
องราวอั
นเป็
นเหตุ
การณ์
ของอดี
ตที
่
คุ
้
นเคยในคำ
�ว่
า
“จดหมายเหตุ
(Archives)”
และเป็
นแนวทางของหนั
งสื
อเล่
มนี
้
ที
่
ได้
รวบรวมเหตุ
ที
่
เป็
นพั
ฒนาการด้
านโทรคมนาคม
ของโลกและประเทศไทย มาร้
อยเรี
ยงเป็
นหมวดหมู
่
ตามแนวทางของโครงการสารานุ
กรมโทรคมนาคมไทยที
่
กำ
�เนิ
ดไปก่
อนหน้
านี
้
(๒๕๕๒) ซึ
่
งความหมายเมื
่
ออิ
งตามหลั
กวิ
ชาการจดหมายเหตุ
คื
อ เอกสารต้
นฉบั
บ (Original) ซึ
่
งสิ
้
นกระแสหรื
อหมดช่
วงเวลาปกติ
ของการใช้
ปฏิ
บั
ติ
งานของส่
วนราชการหรื
อหน่
วยงานเอกชนที
่
ได้
ผ่
านมา ได้
รั
บการวิ
นิ
จฉั
ยว่
ามี
คุ
ณค่
าสมควรเก็
บรั
กษาไว้
ตลอดไป
เอกสารสำ
�คั
ญนี
้
เรี
ยกว่
า เอกสารจดหมายเหตุ
(Archives Materials) (
ความหมายเดิ
ม: กรมศิ
ลปากร ๒๕๔๒
) และจากความหมายมาตรฐานของพจนานุ
กรมฉบั
บราชบั
ณฑิ
ตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒
คื
อ “
หนั
งสื
อบอกข่
าวคราวที
่
เป็
นไป รายงานหรื
อบั
นทึ
กเหตุ
การณ์
ต่
างๆ ที
่
เกิ
ดขึ
้
น เอกสารที
่
ส่
วนราชการ รั
ฐวิ
สาหกิ
จ หรื
อเอกชน ผลิ
ตขึ
้
นเพื
่
อใช้
เป็
นหลั
กฐานและเครื
่
องมื
อในการปฏิ
บั
ติ
งาน”
ส่
วนความคุ
้
นเคยของสาธารณชนต่
อคำ
�ว่
าจดหมายเหตุ
นี
้
อาจมี
ความหมายจากสิ
่
งที
่
ได้
พบเห็
นหรื
อรั
บฟั
งอยู
่
บ่
อยครั
้
งที
่
มากั
บการอ้
างอิ
งของข้
อมู
ลใดๆ ถึ
งสำ
�นั
กหอจดหมายเหตุ
แห่
งชาติ
สยามจดหมายเหตุ
หรื
อรายการโทรทั
ศน์
ชุ
ดจดหมายเหตุ
กรุ
งศรี
ฯ เป็
นต้
น
จดหมายเหตุ
เมื
่
อครั
้
งอดี
ตกาล ได้
อิ
งกั
บเหตุ
บ้
านการเมื
องที
่
พระมหากษั
ตริ
ย์
ทรงโปรดเกล้
าฯ ให้
อาลั
กษณ์
ทำ
�การจดบั
นทึ
กเหตุ
การณ์
สำ
�คั
ญ อั
นจะเป็
นเครื
่
องมื
อชิ
้
นหนึ
่
งของคนรุ
่
นหลั
ง
ที
่
จะได้
ใช้
ศึ
กษาประวั
ติ
ศาสตร์
เพื
่
อนำ
�มาเป็
นประสบการณ์
อุ
ทาหรณ์
หรื
อการอ้
างอิ
งเพื
่
อดำ
�เนิ
นกิ
จกรรมของปั
จจุ
บั
นและอนาคตให้
มี
ประสิ
ทธิ
ภาพยิ
่
งขึ
้
นต่
อไป เนื
่
องจากจดหมายเหตุ
ได้
นำ
�เสนอถึ
ง
เรื
่
องราวประวั
ติ
ศาสตร์
อ้
างอิ
งเหตุ
การณ์
และลำ
�ดั
บเวลาของเหตุ
การณ์
สำ
�คั
ญนั
้
นๆ อาจมี
จุ
ดเปลี
่
ยนหรื
อมุ
มสำ
�คั
ญของแต่
ละยุ
คแต่
ละสมั
ยที
่
เกิ
ดขึ
้
นในอดี
ตประกอบอยู
่
ด้
วย จึ
งจะเป็
นประโยชน์
ในการศึ
กษาและสามารถใช้
เป็
นเครื่
องมื
อในการคาดการณ์
อนาคตได้
นั่
นเอง
เมื
่
อพิ
จารณาจากรู
ปสื
่
อแบบต่
างๆ ของโบราณกาล การบั
นทึ
กประวั
ติ
ศาสตร์
ได้
รั
บการพั
ฒนามาจนกระทั
่
งสอดรั
บกั
บความก้
าวหน้
าด้
านคอมพิ
วเตอร์
และอิ
นเทอร์
เน็
ตที
่
มี
ความพร้
อมทั
้
งการจั
ดทำ
�
การจั
ดเก็
บ และการเผยแพร่
ที
่
สะดวกมี
ประสิ
ทธิ
ภาพมากมายขึ
้
น ถึ
งกระนั
้
น แม้
จะมี
รู
ปแบบสื
่
อนำ
�เสนอที
่
หลากหลายตามยุ
คสมั
ยใหม่
แล้
ว แต่
ก็
ยั
งคงมี
การเน้
นย้
ำ
�ความสำ
�คั
ญของการจั
ดเก็
บ
ประวั
ติ
ศาสตร์
นั้
นๆ ในรู
ปแบบ
“จดหมายเหตุ
”
เสมอมา
เครื่
องมื
อการเดิ
นเรื่
อง บอกเล่
า กล่
าวถึ
งจดหมายเหตุ
หลั
กกิ
โลเมตร หลั
กกิ
โลฯ หรื
อหลั
กไมล์
(Milestone) เป็
นสิ
่
งประดิ
ษฐ์
ที
่
ใช้
บอกระยะทาง ความห่
างของแต่
ละเหตุ
การณ์
ระหว่
างทาง สามารถใช้
สื
่
อสารบอกเล่
าเรื
่
องราวบางประการ
ระหว่
างการเดิ
นทางได้
หากมิ
ใช่
หลั
กกิ
โลฯ ตั
วหลั
กที
่
อยู
่
ต้
นหรื
อปลายทางของแต่
ละเส้
นทางที
่
กำ
�ลั
งเดิ
นทางศึ
กษาอยู
่
นั
้
นแล้
ว หลั
กกิ
โลฯ จะมี
ความหมายแสดงแผ่
ออกไปได้
ในสองทิ
ศทาง
คื
อ หากมองไปข้
างหน้
าจะหมายถึ
งระยะทางที
่
เพิ
่
มมากขึ
้
น หรื
อเที
ยบเคี
ยงได้
กั
บการระบุ
ผลผลิ
ตของงาน เป้
าหมายที
่
ต้
องการจะให้
เกิ
ดขึ
้
นในแผนอนาคต ทิ
ศทางนี
้
ใช้
เป็
นเครื
่
องมื
อในการตรวจสอบ
และติ
ดตามผลงานที
่
จะเกิ
ดขึ
้
นได้
แต่
หากมองย้
อนหลั
กกิ
โลฯ ไปในทิ
ศตรงข้
ามหรื
อเส้
นทางที
่
ได้
เดิ
นผ่
านมาในอดี
ตแล้
วนั
้
น จะใช้
แสดงการเก็
บบั
นทึ
กเหตุ
การณ์
หรื
อผลงานที
่
เกิ
ดขึ
้
นในช่
วงเวลาที
่
ผ่
านมาได้
เมื
่
อพิ
จารณาเส้
นทางเดิ
นของประวั
ติ
ศาสตร์
ที
่
สนใจศึ
กษาใดๆ และนำ
�มาสร้
างเป็
นเส้
นเวลา (หรื
อ Timeline) อั
นเป็
นแผนผั
งแบบหนึ
่
งแล้
ว การแสดงลำ
�ดั
บของเหตุ
การณ์
อย่
างเป็
นระบบก็
จะทำ
�ให้
ค