Page 3 - สวทช. คิดค้นชุมขนเข้มแข็ง

ศ.เกียรติคุณ ดร.มรกต ตันติเจริญ
บทบรรณาธิการ
หลายท่านคงเคยได้ยิ นคำ�กล่าวที่ว่ า “ความเข้มแข็งของชุมชนชนบทเป็นกลไกสำ�คัญของการพัฒนาเศรษฐกิจและ
สังคมของประเทศอย่างยั่งยืน” ชุมชนชนบทที่เข้ มแข็งมั กสะท้อนภาพของความมั่นคงทางเศรษฐกิจ พึ่ งพาตนเองได้ มี การ
แลกเปลี่ยนเรียนรู้ รู้จักใช้ รู้จักรักษาและอยู่ ร่วมกับทรั พยากรในพื้นที่ได้อย่างยั่งยืน
หนังสือ “สวทช. คิดค้น ชุมชนเข้ มแข็ง” ฉบับนี้ สะท้ อนเรื่องราวของวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีกับการพั ฒนา
ชุมชนชนบทให้เข้ มแข็ง ภายใต้การดำ�เนินงานของสำ�นักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) และพันธมิตร
เครือข่ายผ่านประสบการณ์ใน 4 พื้นที่ ที่ได้รับคัดเลือกเป็ นหมู่บ้านแม่ข่ายวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในแต่ละพื้นที่มี
เรื่องราวและวิถีชุมชนที่เป็ นเอกลักษณ์เฉพาะตัว การนำ �วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเข้าไปในพื้นที่ จำ�เป็นต้ องคำ�นึงถึง
ฐานเดิม ปัจจัยที่อยู่แวดล้ อม และความต่อเนื่องในการทำ�งาน
“บ้านผาคับ จั งหวัดน่าน” พื้นที่สูงท่ามกลางหุบเขา ได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีปลูกข้าวสาลีเพื่อเป็นอาชีพหลัง
การทำ�นา สร้างรายได้เสริ ม และกระตุ้นให้คนในชุมชนนำ �ความรู้วิทยาศาสตร์ฯ ไปใช้ “บ้ านบ่อเหมืองน้อย-ห้ วยน้ำ�ผัก
จังหวัดเลย” พื้นที่ติ ดชายแดนไทย-ลาวที่ได้รับการส่งเสริมปลูกพืชเมืองหนาว สตรอว์เบอร์รี่และมะคาเดเมี ย จนยกระดับ
เป็นผลิตภัณฑ์ชุมชนที่ได้มาตรฐาน สร้างรายได้ให้ คนในชุมชนและส่งเสริ มการท่องเที่ยวในพื้นที่ “บ้านอุดม-สมบูรณ์ จังหวัด
สุริ นทร์” พื้ นที่แดนอีสาน มี ป่าหั วไร่ปลายนาเป็นแหล่งอาหารและพลังงานของชุมชน การสร้างจิตสำ �นึกรักษ์และรู้จักใช้
พลังงานที่เหมาะสมย่ อมทำ�ให้ป่ามีความยั่งยืน และ “บ้านบาลา-เจ๊ะเด็ง จังหวัดนราธิวาส” พื้นที่ชายแดนใต้ติดผื นป่า
ฮาลา-บาลา มีความหลากหลายของพันธุ์พื ชและสัตว์ป่า งานอนุรักษ์และใช้ประโยชน์จากทรัพยากรในพื้นที่เป็นภาพสะท้อน
ของการทำ�งานร่วมกันระหว่ างนักวิ ชาการ คนในชุมชน เด็ กและเยาวชน โดยมุ่งหวังให้เกิ ดการถ่ายทอดความรู้จากรุ่นสู่รุ่น
นอกจากนี้ในช่วงท้ายเล่มยังมีเสี ยงสะท้อนจากเกษตรกร บ้านหนองมัง จังหวัดอุบลราชธานี มาบอกเล่าความสำ�เร็จของ
หมู่บ้านเกษตรอินทรีย์ หลังจาก สวทช. นำ�วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เข้าไปถ่ายทอดในชุมชน
สุดท้ายนี้พวกเราหวังว่า วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจะเป็นเครื่องมือสำ�คัญในการสร้างความเข้มแข็งให้กับชุ มชนชนบท
ด้วยพลังการทำ�งานร่วมกันจากทุกฝ่ายอย่างจริ งจังและต่ อเนื่อง