Page 99 - E-Waste
P. 99

C       1        2       3       4       5        6
                                                                                                       95





                                        MS + Fe  + H    M  + 0.5H S  + Fe  (n ≥ 2)
                                                3+
                                                                           2+
                                                           2+
                                                      +
                                                                    2 n
                                             0.5H S  + Fe    0.125S  + Fe  + H +
                                                         3+
                                                                        2+
                                                  2 n              8
                                             0.125S  + 1.5O  + H O   SO  + 2H +
                                                                        2-
                                                   8      2    2       4
                                                                                              ี
                                                                                           ี
                          ั
                          ้
                                                                                                           ้
                                              ้
                                                                       ึ
                                                                                  ่
                                                                   ้
                       ดงนน การชะโลหะซัลไฟด์ดวยชีวภาพโดยกลไกทางออมจงหมายความวา แบคทีเรยมหน้าทในการสราง
                        ั
                                                                                                   ี
                                                                                                   ่
               กรดซัลฟิวริกโดยกระบวนการทางชีวภาพเพ่อให้โปรตอนเข้าทาปฏิกิริยาไฮโดรลิซิสและ/หรือทาให้ไอออนเหล็กอย ่ ู
                                                                                             ำ
                                                                  ำ
                                                    ื
               ในสถานะที่ถูกออกซิไดซ์เพื่อเข้าทำาปฏิกิริยาออกซิเดชัน
                                                            ี
                                           ั
                       ท้งสองเส้นทางดังกล่าวน้น แบคทีเรียมีหน้าท่สร้างไอออนเหล็ก(III) ใหม่ในสภาพท่เป็นกรด ซ่งไอออนน ี ้
                                                                                                     ึ
                        ั
                                                                                           ี
               เป็นตัวออกซิแดนท์ที่สำาคัญในการควบคุมศักย์ไฟฟ้ารีดอกซ์ในสิ่งแวดล้อม ซึ่งขึ้นกับอัตราส่วนของไอออนเหล็ก(III)
               ต่อไอออนเหล็ก(II) ในสารละลายชะ ทั้งนี้จุลินทรีย์ที่ออกซิไดซ์เหล็กซึ่งเป็นกลุ่มที่ชอบอุณหภูมิปานกลาง (meso-
               philic) หรือชอบความร้อน (thermophilic) จะเป็นตัวเพ่มศักย์ไฟฟ้ารีดอกซ์ท่ทาให้โลหะซัลไฟด์เกิดการออกซิเดชัน
                                                                              ี
                                                                               ำ
                                                             ิ
               ทางชีวภาพได้
                     5.1.2�การประยุกต์ใช้วิธีชะด้วยจุลินทรีย์ในทางปฏิบัติ
                     การชะด้วยวิธี heap leaching หรือ dump leaching และวิธี stirred-tank leaching สามารถนำาวิธีการชะ
                                                                  ื
               ด้วยจุลินทรีย์ไปประยุกต์ใช้ได้เพ่อรีไซเคิลโลหะมีค่าและโลหะพ้นฐาน ซึ่งกระบวนการชะด้วยวิธี heap leaching หรือ
                                          ื
               dump leaching น้น มีการนามาใช้สาหรับควบคุมการละลายสินแร่ทองแดงเกรดตาท่มีแร่ทุติยภูมิ (secondary
                                                                                     ำ
                                        ำ
                                                                                       ี
                                               ำ
                                ั
                                                                                     ่
               minerals) เช่น โคเวลไลต์ (covellite : CuS) และชาลโคไซต์ (chalcocite : Cu S) เป็นเวลาประมาณ 40 ปีแล้ว
                                                                                  2
               เทคนิคการชะด้วยจุลินทรีย์นี้มาจากหลักการของการไหลเวียนน้ำาและอากาศผ่านกองแร่ (heap of ores) ที่แตกเป็น
                                  ุ
                                                                                                   ำ
                                                                   ิ
                             ื
                                                                                         ุ
               ก้อนหยาบๆ เพ่อกระต้นการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ท่ช่วยเพ่มการออกซิเดชันของแร่กล่มซัลไฟด์ สาหรับการชะ
                                                             ี
               ด้วยจุลินทรีย์แบบ stirred-tank ในระดับอุตสาหกรรมก็มีการนำามาใช้กันเป็นเวลา 20 ปีแล้ว ซึ่งการชะด้วยจุลินทรีย์
                                                                                      ์
                                                                                                ์
                                                                       ึ
                                                                             ู
                                                   ้
                                    ุ
                                                            ่
                                                            ี
               แบบ stirred-tank ในปัจจบัน ส่วนมากจะใชกับแร่ทองทสกดไดยากซ่งปนอย่ในหัวแร่อารเซโนไพไรต (arsenopyrite:
                                                                  ้
                                                               ั
                         ึ
                                                       ี
               FeAsS) ซ่งได้จากการลอยแร่แล้ว โดยทองคาท่ถูกดักอย่ในซัลไฟด์จะถูกปล่อยออกมาโดยใช้การออกซิเดชันทาง
                                                               ู
                                                     ำ
               ชีวภาพ (biooxidation) ของหัวแร่ และจากนั้นทองคำาจะถูกรีไซเคิลกลับคืนมาโดยการบำาบัดด้วยวิธีเดิมที่ปฏิบัติกันมา
                            ้
                                                                                                      ิ
                                                                                                       ั
                                                                                             ็
                                                                                                       ่
                     การชะดวยวธ heap leaching โดยใชจลนทรยเพอนาทองแดงกลบคนมานนไดกลายเปนวธปฏบตทวไปใน
                                                                                                   ิ
                                                                                                ี
                                                                                               ิ
                                                                                                     ั
                               ิ
                                                           ี
                                                                                   ้
                                                              ่
                                                            ์
                                                              ื
                                                                           ั
                                                                              ื
                                                                                      ้
                                                     ้
                                ี
                                                      ุ
                                                                 ำ
                                                                                   ั
                                                       ิ
               อุตสาหกรรมแล้ว ซึ่งพบว่าตั้งแต่ พ.ศ. 2523 เป็นต้นมา มีการชะทองแดงด้วยจุลินทรีย์แล้วอย่างน้อย 13 โรงงาน
               (ตารางที่ 5.1)
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104