Page 17 - สวทช. คิดค้นชุมขนเข้มแข็ง

“รอยทาง” ทุ่งข้ าวสีทอง
สายลมพัดเอื่ อยๆ กั บแสงแดดอ่อนๆ ยามเช้ า
ขับสีทองของรวงข้าวสาลีให้เปล่งประกายไม่ต่ างจากแววตา
ที่เปี่ยมไปด้วยความหวังของคนที่นี่
“เมื่อก่อนไม่เป็นแบบนี้หรอก หมดนาก็กลายเป็นที่ดิน
ร้างว่างเปล่า” สำ�ราญ สอนลาว ชายหนุ่มร่างเล็กวัย 41 ปี
เกษตรกรเจ้าของทุ่งข้าวสาลี เล่าย้อนความไปเมื่อสมัยอดีต
ด้วยสภาพภูมิประเทศเป็นภู เขาสูงสลับซับซ้อน ทำ�ให้
พื้นที่ราบเพื่อทำ�การเกษตรมีไม่มากนัก ข้ าวที่เป็นผลผลิต
ปลูกไว้กินมากกว่าขาย เมื่อหมดฤดูทำ�นา ชาวบ้านขาดอาชีพ
ไม่มีรายได้ ผู้ชายเข้ าเมืองขายแรงงาน เหลื อแต่ผู้หญิงกับ
คนแก่ที่อยู่บ้าน อาศั ยเข้าป่าหาหน่อไม้ หาเห็ด มาทำ�อาหาร
ประทังชี วิ ตเป็นมื้อๆ สำ �ราญ หนึ่ งในชาวบ้านผาคับที่
ทิ้งบ้าน เข้าเมืองเพื่อขายแรงงานหารายได้มาจุนเจือครอบครัว
“เข้ ากรุงเทพฯ ทำ�ก่ อสร้าง ได้เงินวั นละ 100 บาท
มันไม่ พอหรอก แต่ดีกว่าไม่มีอะไรเลย” สำ�ราญบอก
ไม่นานนักเกษตรอำ �เภอยื่นมื อเข้ามาช่วยด้ วยการ
นำ�พันธุ์ ข้าวบาร์เล่ย์และข้าวสาลี มาส่งเสริมให้ ปลูกหลังการ
ทำ�นา แต่ผลผลิตมีคุณภาพไม่ ดีพอ ทำ�ให้ ขาดตลาดรับซื้อ
การปลูกข้าวบาร์เล่ย์และข้าวสาลีของชาวบ้ านผาคับกลาย
เป็นความหวังที่ค่อยๆ ริบหรี่ ลง
ในปี พ.ศ.2547 ศูนย์พันธุ วิศวกรรมและเทคโนโลยี
ชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สำ�นักงานพัฒนาวิ ทยาศาสตร์
และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ร่วมกับหน่วยงานพันธมิตร
อาทิ ศู นย์ภูฟ้าพั ฒนา สำ�นักงานการเกษตรอำ�เภอบ่อเกลือ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) และ
มหาวิทยาลั ยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา (มทร.ล้านนา)
เข้ ามาช่ วยเหลื อด้วยการส่ งเสริ มอาชี พหลังการทำ �นา
ภายใต้ “โครงการถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่ชุมชน”
ดร.ปั ทมา ศิริ ธัญญา นักวิจัยจากมหาวิทยาลั ย
เทคโนโลยีราชมงคลล้านนา หรือ มทร.ล้านนา เล่าถึ งเมื่อ
คราวลงสำ �รวจพื้นที่บ้านผาคับร่วมกั บ สวทช. ครั้งแรกว่า
เกษตรจั งหวัดน่านได้ประสานขอความช่วยเหลือจากหน่วย
งานต่างๆ ให้ เข้าไปช่วยเหลือเกษตรกร เนื่องจากมีผลผลิ ต
จำ�นวนมากขายไม่ ได้ เบื้องต้นเราพยายามติดต่อหาตลาด
รับซื้อผลผลิต แต่พอเข้าไปในพื้นที่จริงๆ พบว่ าผลผลิตที่มี
อยู่เสี ยหายแทบขายไม่ได้เลย เกษตรกรใช้วิ ธีการเก็บเมล็ด
พั นธุ์ด้วยการใส่กระสอบธรรมดาๆ วางรวมกั นไว้ในฉางรวม
แต่ ด้ วยผาคั บตั้งอยู่บนพื้นที่ สูงซึ่งมี ความชื้นมาก จึงเกิด
ปัญหาแมลงเข้ากัดกิ นทำ�ลาย เรี ยกได้ว่ าผลผลิตเสี ยหาย
เกื อบหมด
“จากครั้งนั้นทุกคนเห็นพ้องกันว่าต้องช่วยเขา ต้ อง
ให้ความรู้ว่า การปลูกข้าวสาลีให้ได้ผลผลิตมีคุณภาพต้องทำ�
อย่างไร เก็บรักษาผลผลิตทำ �อย่างไร และถ้าขายต้องขาย
ที่ไหน” วิศรา ไชยสาลี หรือ หนึ่ง ผู้จัดการพื้นที่น่าน จาก
หน่ วยบริการเทคโนโลยี เพื่อการพั ฒนาชนบท ไบโอเทค
สวทช. กล่าวเสริมถึงโจทย์ใหญ่ในการถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่
ชาวบ้าน และนั่นคือจุดเริ่มต้นการเดินทางของเมล็ดพันธุ์ข้าว
สาลี แห่งผาคั บ
17