Page 19 - สวทช. คิดค้นชุมขนเข้มแข็ง

นอกจากการใช้เมล็ดพันธุ์ อย่างเหมาะสมแล้ว เกษตรกรผาคั บยังเรี ยน
รู้เทคโนโลยีกระบวนการคัดพันธุ์ เพื่อหาสายพั นธุ์ที่เหมาะสมด้วยตนเอง
“เดิ มเขาเอาสายพันธุ์อะไรมาให้ เราก็ ปลูกแบบนั้น แต่ครั้ งนี้อาจารย์
ปัทมานำ�พั นธุ์ข้าวสาลีหลายๆ พั นธุ์มาให้ทดลองปลู กก่อน มีหลายพันธุ์ มาก
ทั้งฝาง 60 ลำ�ปาง 1 ลำ �ปาง 2 ลำ�ปาง 3 ลำ�ปาง 4 ผมปลูก 5 ไร่ 3 ไร่ เป็ น
พันธุ์ฝาง 60 อีก 2 ไร่ เป็นแปลงทดลอง โดยในแปลงทดลองปลูก 3 สายพันธุ์
คือ ลำ�ปาง 1 ลำ�ปาง 2 ลำ�ปาง 3 ส่วนแปลงของคนอื่นๆ ก็แบ่งทำ�แปลงทดลอง
ด้วยเหมือนกัน เพื่อนำ�ผลผลิตมาเปรียบเทียบกัน จะได้ รู้ว่ าพันธุ ์ไหนปลูกที่
ผาคับแล้วให้ผลผลิ ตดี” สำ�ราญเล่า พร้อมทั้งบอกว่า ระหว่างทำ�แปลงทดลอง
เพาะปลูก เพื่อให้มั่นใจว่าได้เมล็ดพันธุ์ ที่ดี ต้ องอาศัยการเก็บข้อมูลร่วมด้ วย
“ตอนนั้นต้องจดเลยนะ มีสมุดเป็ นเล่มเลย อาจารย์ทำ�แปลงสี่เหลี่ยม
มาให้เราสุ่ มวางลงไปแล้วนับเลยมีกี่ต้ น แต่ละต้ นสูงเท่าไหร่ แตกกอเท่ าไหร่
พอโตออกรวง ให้นับรวง แล้วเกี่ยวรวงข้าวสาลีมา เอามามัด นำ�มาชั่งว่าได้กี่
กิโลกรัม จากนั้นเอารวงที่เกี่ ยวมาใส่ถุงแล้วบุบให้เมล็ดออกมาเพื่ อนับเมล็ด
รวงหนึ่งมีกี่เมล็ด กี่ขีด ใส่ถุงไว้ แยกเป็นพันธุ์ๆ เลย ผมช่วยกันกับแฟนสองคน
ไม่เคยทำ�มาก่อนเลย”
แม้ขั้นตอนจะยุ่งยาก แต่ ลอย สอนลาว ภรรยาของสำ�ราญ พอใจที่ได้
เรียนรู้วิ ธีใหม่ๆ ทำ �ให้ผลผลิตเพิ่มขึ้น
“ลุ้นนะ ว่าสุดท้ายผลผลิ ตจะได้เท่าไหร่ ปรากฏว่าพันธุ์ฝาง 60 เก็บเกี่ยว
ได้ 500 กิโลกรัมต่อไร่ พันธุ์ลำ�ปาง 2 ได้ 300 กิโลกรัมต่อไร่ ขนาดหว่านห่ าง
เดิมเคยปลูกข้าวบาร์เล่ย์ได้แค่ 180 กิ โลกรัมต่อไร่เท่ านั้นเอง”
อย่างไรก็ตามการได้ผลผลิตต่อไร่สูง
ยังไม่ใช่คำ �ตอบที่ดีที่สุด เมื่อพิจารณาร่วม
กับปัจจั ยอื่นๆ ในที่ สุด สายพันธุ์ที่ได้รับคัด
เลือกให้เป็ นเมล็ดพันธุ์ ในการปลูกครั้งถัด
ไปคือ ลำ�ปาง 2 ดร.ปัทมาให้เหตุ ผลว่า แม้
ข้าวสาลีพันธุ์ ฝาง 60 ให้ผลผลิตสูงกว่า แต่
แปรรูปได้น้อยกว่าสายพันธุ์ลำ�ปาง 2 ที่ นำ�
มาทำ�ได้ ทั้ง ชา ขนมปัง เค้ก บะหมี่ รวมถึง
บะหมี่กึ่งสำ�เร็จรูป จึงมีตลาดรองรับกว้ าง
เมื่อได้เมล็ดพันธุ์ที่เหมาะสมสำ�หรั บ
พื้นที่ และมีผลผลิ ตกว่า 300 ตัน จากผื น
นากว่า 100 ไร่ โจทย์ใหญ่ในลำ�ดั บถัดมา
คือ “จะขายใคร”
วิศรา เล่าว่ า “ตอนนั้นวิ่งวุ่นกันมาก
กับอาจารย์ปัทมาและทีมวิจัย เมื่อผลผลิต
มากขึ้นต้องหาตลาดใหม่ เพิ่มขึ้ น เราเรียน
รู้เลยว่าการส่ งเสริมให้ปลู กพืชอะไรได้แค่
นั้นไม่ พอ การหาตลาดและฝึกให้ ชาว
บ้านทำ �การตลาดด้วยตนเอง คื อหัวใจ
สำ�คั ญ ในช่วงสองปีแรก เขายั งไม่กล้ า
เราใช้วิ ธีพาเขาเดิ น ให้รู้จักตลาด พูดคุย
ติดต่อประสานงาน พอปีที่สามเราปล่อย
ให้เขาเดิ นเอง ติดต่อเอง ลองหาตลาดเอง
ซึ่งเขาทำ�ได้ เมื่อปลูกได้ ขายได้ด้วยตนเอง
นี่แหละ คื อ หนทางที่ยั่งยืน”
ปัจจุบันเมล็ดพันธุ์ข้าวสาลีจากชาว
บ้านผาคั บ มีปลายทางอยู่ ที่โรงงานแปรรูป
เป็นอาหารสุขภาพในบริษัทแปซิฟิก ฟลาว
มิลล์ ในช่วงปีแรกๆ และบริ ษัทแด่ชีวิ ตใน
ช่วงต่อมา
“ตอนนี้ปลู กข้าวสาลี ได้ 6 ปีแล้ว
ครับ ลงทุนเอง ผลผลิ ตเพิ่มขึ้ นเรื่อยๆ
เพราะความรู้ที่อาจารย์ปัทมาช่วยสอนให้
ราคาขายได้เพิ่ มขึ้ นจากปีแรกได้ ราคา
กิโลกรัมละ 6 บาท ตอนนี้ ราคาดีขึ้นมาก
เพิ่มเป็น 9 บาท 15 บาท 20 บาท ปีที่แล้ว
23 บาทต่อกิโลกรั ม ดีใจมาก ไม่ต้องทิ้ ง
บ้านออกไปหางานข้างนอก มีรายได้ มีเงิน
เก็บให้ลูก” สำ �ราญกล่าวอย่ างภาคภูมิใจ
19