Page 31 - สวทช. คิดค้นชุมขนเข้มแข็ง

จากสมรภู มิสู่ ขุมทรั พย์บนดิน
เส้นทางคดเคี้ยวชวนหวาดเสี ยว
พาเราเดิ นทางเข้าสู่หมู่ บ้านเล็กๆ ที่ ถูก
โอบล้อมด้วยหุบเขา ระหว่างทางลาดชั น
ที่ รถตู้ค่ อยๆ ขับลงไปนั้ น เรามองเห็น
บ้านไม้ชั้นเดียวและสองชั้นมุงด้วยหลังคา
หลากสี สันอิ งแอบแนบชิดอยู่ท่ามกลาง
ธรรมชาติ มี เด็กน้ อยสองสามคนวิ่ ง
เล่ นไล่ จับอย่ างสนุกสนานอยู่ ริมคันนา
ภาพอั นแสนอบอุ่ นที่ แทบไม่น่ าเชื่อว่า
หากย้ อนไปกว่า 20 ปีก่อน พื้นที่แห่งนี้ คือ
พื้ นที่ที่เป็นผลกระทบสื บเนื่องจากสมรภูมิ
บ้านร่ มเกล้า อันเนื่องมาจากกรณีพิ พาท
ด้ านพรมแดนระหว่างไทยกับลาว
กา รสู้ รบอั นยื ด เ ยื้ อสิ้ นสุ ด เ มื่ อ
วั นที่19 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2531 โครงการ
พัฒนาเพื่อความมั่นคงพื้นที่รับผิดชอบโดย
กองทัพภาคที่ 2 และ 3 จัดประชาชนอาสา
เข้ าไปอาศัยตั้ งเป็นหมู่ บ้านชุมชนใหม่ตาม
แนวชายแดนไทย-ลาว เป็นจุ ดเริ่มต้นของ
หมู่ บ้ านบ่ อเหมื องน้อยและห้ วยน้ำ �ผัก
ตำ �บลแสงภา อำ�เภอนาแห้ ว จังหวัดเลย
หมู่บ้านแห่งนี้ตั้งอยู่ ใจกลางป่าทึ บ
และภูเขาสูงชัน สู งจากระดับน้ำ�ทะเล 750-
1,200 เมตร ภูมิอากาศหนาวเย็น แต่ ละ
หมู่ บ้านมีจำ�นวน 75 ครอบครัว รวม 150
ครั วเรือน มีชาวบ้ านประมาณ 208 คน
ในช่ วงเริ่ มต้นทหารได้ จัดสรรบ้านและ
พื้ นที่ทำ �กินให้ชาวบ้านจำ�นวน 10 ไร่ ต่อ
ครอบครัว
ชาวบ้านส่ วนใหญ่ปลู กข้ าวไร่ ไว้
บริโภคในครั วเรือน ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์
เพื่อจำ �หน่าย แต่รายได้ไม่พอสำ�หรับการ
ใช้ จ่าย ต้ องอาศัยหาของป่า และขาย
แรงงานรับจ้างทั่วไป กองทั พภาคที่ 2 จึง
ประสานงานกั บหน่วยงานราชการทั้งใน
พื้ นที่และนอกพื้ นที่เข้ ามาส่งเสริมอาชีพ
ให้ชาวบ้าน
นรรถพร สุโพธิ์ หรือ “พี่ยิ่ง” หนึ่ง
ในสมาชิกตั้งแต่ เริ่มตั้งหมู่บ้านห้ วยน้ำ�ผัก
เล่าให้ ฟังระหว่างเดินทางเข้าที่พัก หรือโฮม-
สเตย์ของเกษตรกรภูสวนทรายว่า มีหลาย
หน่วยงานที่เข้ามาสมัยนั้ น กรมส่งเสริม-
การเกษตร เข้ามาส่ งเสริมการปลูกพื ช
ตอนนั้นมี ทั้ ง มะคา เดเมี ย เสาวรส
สตรอว์เบอร์รี่ อะโวคาโด พลับ กาแฟ
อาราบิกา พื ชทุกตั วเป็นพื ชเมืองหนาวก็
ลองปลูกหมด แต่ด้วยความที่เราและชาว
บ้านไม่ รู้ ว่ าผลผลิตหน้ าตาเป็ นอย่างไร
สร้างรายได้จริงหรือเปล่า จึ งไม่สนใจดู แล
กันมากนัก
“บางบ้านเขาตัดทิ้งเลยนะช่วงปีแรก
เพราะเขาไม่เชื่อ คิดว่าทหารขี้ โม้ (หัวเราะ)
เอาอะไรมาให้ปลูกไม่ รู้ แต่ก็ปลูกนะ เพราะ
ทหารเข้ามาคอยดูแล ถ้าเห็ นว่าให้มาแล้ว
ไม่ ปลูกเขาจะตำ�หนิ ได้ บางคนเอาไป
เขย่าดิ นออก หอบไป 50 ต้น ปลูกทีเดียว
ต้ นไหนแข็ งแร งสุ ดก็ รอด แต่ หลาย
ครอบครัวปลู กอย่างดี ดูแลอย่างดี”
นอกจากนี้ ยั งมีเจ้ าหน้ าที่ เกษตร
ภูสวนทรายนำ�สตรอว์เบอร์รี่มาให้ลองปลูก
แต่หลั งจากได้ผลผลิตแล้ว กลับไม่มีช่อง
ทางในการจำ�หน่ าย ทำ�ให้ชาวบ้ านส่วน
ใหญ่ทิ้งผลผลิตและเลิกปลูกไป
กระทั่ งปี พ.ศ.2538 ร้ อยเอก
อรรฐพร โบสุวรรณ (ปัจจุบันยศพลตรี)
มองว่าถ้ าวันหนึ่งทหารถอนตัวออกมา
ชาวบ้านจะอยู่ไม่ได้ จึงติ ดต่อไปที่ศูนย์พันธุ-
วิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ
(ไบโอเทค) สำ�นักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) เพื่ อนำ�
ความรู้มาช่วยสร้างอาชีพให้ชาวบ้าน นั บ
แต่นั้นมาที่ดิ นที่เคยเป็นสมรภู มิรกร้างว่ าง
เปล่าได้กลายเป็นขุมทรัพย์ที่ให้ทั้งรายได้
และชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
31